Giao dịch futures (hợp đồng tương lai) là một hình thức giao dịch sử dụng đòn bẩy, mang lại tiềm năng lợi nhuận lớn từ cả hai chiều tăng/giảm của thị trường, nhưng đồng thời cũng đi kèm với rủi ro thua lỗ đáng kể. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá chi tiết giao dịch futures là gì, lợi ích, rủi ro và cách đánh future cho người mới bắt đầu, cũng như ví dụ thực tế cách giao dịch Future trên Binance.
MỤC LỤC
1. Futures là gì?
Futures, hay hợp đồng tương lai, là một loại hợp đồng tài chính trong đó hai bên (bên mua và bên bán) thỏa thuận mua hoặc bán một tài sản cơ sở (như hàng hóa, cổ phiếu, chỉ số, hoặc tiền tệ) tại một mức giá xác định vào một thời điểm cụ thể trong tương lai. Hợp đồng này được giao dịch trên các sàn giao dịch tập trung, chẳng hạn như CME (Chicago Mercantile Exchange), Eurex, hoặc Binance Futures (đối với tiền điện tử).
Bản chất của Futures:
- Cam kết pháp lý: Futures là hợp đồng có tính ràng buộc pháp lý, yêu cầu các bên thực hiện nghĩa vụ khi hợp đồng đáo hạn, trừ khi vị thế được đóng trước đó.
- Tài sản cơ sở đa dạng: Futures có thể dựa trên nhiều loại tài sản, từ hàng hóa (dầu thô, vàng, cà phê) đến tài sản tài chính (chỉ số S&P 500, trái phiếu, Bitcoin).
- Mục đích ban đầu: Futures được thiết kế để giúp các nhà sản xuất và người tiêu dùng phòng ngừa rủi ro biến động giá, nhưng hiện nay chủ yếu được sử dụng để đầu cơ.
Ví dụ, một nông dân trồng lúa mì có thể bán hợp đồng tương lai lúa mì để khóa giá bán trước vụ mùa, tránh rủi ro giá giảm. Ngược lại, một nhà đầu cơ có thể mua hợp đồng này để kiếm lợi nhuận từ dự đoán giá lúa mì tăng.
2. Giao dịch Futures là gì?
Giao dịch futures là hoạt động mua hoặc bán các hợp đồng tương lai trên thị trường tài chính. Nhà giao dịch tham gia nhằm mục đích kiếm lợi nhuận từ biến động giá của tài sản cơ sở hoặc phòng ngừa rủi ro. Khác với giao dịch giao ngay (spot) nơi việc giao dịch và thanh toán diễn ra tức thời, giao dịch Future dựa trên một cam kết thực hiện trong tương lai.
Ví dụ, nếu bạn mua một hợp đồng tương lai dầu thô với giá 70 USD/thùng, giao hàng sau 3 tháng, bạn cam kết mua dầu với giá đó bất kể giá thị trường lúc giao hàng. Nếu giá dầu tăng lên 80 USD/thùng, bạn sẽ có lợi nhuận; nếu giá giảm xuống 60 USD/thùng, bạn sẽ chịu lỗ.
Đặc điểm chính của giao dịch Future:
- Sử dụng đòn bẩy tài chính: Nhà giao dịch chỉ cần ký quỹ một phần nhỏ giá trị hợp đồng (thường 5-10%) để tham gia, cho phép kiểm soát vị thế lớn với số vốn nhỏ. Điều này khuếch đại cả lợi nhuận và rủi ro.
- Giao dịch hai chiều: Nhà giao dịch có thể mua (long) để kiếm lời khi giá tăng hoặc bán (short) để kiếm lời khi giá giảm, mang lại cơ hội lợi nhuận trong mọi điều kiện thị trường.
- Thanh toán hàng ngày (Mark-to-Market): Lợi nhuận hoặc lỗ từ hợp đồng được tính toán và cập nhật vào tài khoản của nhà giao dịch mỗi ngày, đảm bảo tính minh bạch và giảm rủi ro không thanh toán.
- Thời gian đáo hạn cố định: Hợp đồng futures có ngày đáo hạn cụ thể, buộc nhà giao dịch phải đóng vị thế hoặc thực hiện giao hàng. Tuy nhiên, futures vĩnh cửu (perpetual futures) trong thị trường tiền điện tử không có ngày đáo hạn.
- Giao dịch trên sàn tập trung: Futures được giao dịch trên các sàn uy tín với quy định chặt chẽ, đảm bảo tính thanh khoản cao và giảm rủi ro đối tác.
- Tính linh hoạt chiến lược: Nhà giao dịch có thể sử dụng futures để đầu cơ, phòng ngừa rủi ro (hedging), hoặc kết hợp với các công cụ tài chính khác để tối ưu hóa danh mục đầu tư.
3. Các loại tài sản phổ biến trong giao dịch Future
Thị trường Future rất đa dạng với nhiều loại tài sản cơ sở khác nhau:
- Hợp đồng Future chỉ số chứng khoán: Đại diện cho một nhóm cổ phiếu (ví dụ: S&P 500, Nasdaq 100, Dow Jones, DAX, Nikkei 225, VN30…). Cho phép nhà đầu tư giao dịch biến động của toàn bộ thị trường hoặc một ngành cụ thể.
- Hợp đồng Future hàng hóa: Bao gồm năng lượng (dầu thô, khí tự nhiên), kim loại quý (vàng, bạc), kim loại công nghiệp (đồng, nhôm), nông sản (ngô, lúa mì, đậu tương, cà phê, đường…), gia súc…
- Hợp đồng Future tiền tệ: Giao dịch tỷ giá hối đoái giữa các cặp tiền tệ (ví dụ: EUR/USD, USD/JPY, GBP/USD…). Cung cấp một cách khác để tham gia thị trường forex.
- Hợp đồng Future lãi suất: Dựa trên các công cụ nợ như trái phiếu kho bạc, lãi suất liên ngân hàng. Được các tổ chức tài chính sử dụng để phòng ngừa rủi ro lãi suất.
- Hợp đồng Future tiền điện tử: Dựa trên các loại tiền mã hóa phổ biến như Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), XRP… Thị trường này còn tương đối mới và có rủi ro cao do biến động giá cực lớn và đôi khi thiếu sự quy định chặt chẽ tùy thuộc vào sàn và quốc gia.
Mỗi loại hợp đồng Future có đặc điểm riêng về kích thước, yêu cầu ký quỹ, ngày đáo hạn và các yếu tố ảnh hưởng giá. Việc tìm hiểu kỹ đặc điểm của hợp đồng bạn muốn giao dịch là vô cùng quan trọng.
4. Giao dịch Future như thế nào?
Hợp đồng Future được thiết kế để giao dịch trên các sàn giao dịch Future tập trung (như CME Group, Intercontinental Exchange – ICE, hoặc các sàn phái sinh tiền điện tử như Binance Futures, Bybit, etc.). Các sàn giao dịch này đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn hóa các điều khoản của hợp đồng (kích thước hợp đồng, ngày đáo hạn, phương thức thanh toán…) và đảm bảo tính thanh khoản cũng như sự minh bạch.
Các bên tham gia:
- Người mua (Long): Kỳ vọng giá tài sản cơ sở sẽ tăng trong tương lai. Họ đồng ý mua tài sản ở mức giá đã định. Nếu giá tăng, họ sẽ có lãi. Nếu giá giảm, họ sẽ lỗ.
- Người bán (Short): Kỳ vọng giá tài sản cơ sở sẽ giảm trong tương lai. Họ đồng ý bán tài sản ở mức giá đã định. Nếu giá giảm, họ sẽ có lãi. Nếu giá tăng, họ sẽ lỗ.
Quy trình giao dịch Futures:
- Chọn tài sản cơ sở: Nhà giao dịch chọn loại tài sản (vàng, dầu, chỉ số S&P 500, Bitcoin, v.v.).
- Ký quỹ: Đặt cọc một khoản tiền (margin) để tham gia hợp đồng, bao gồm:
- Ký quỹ ban đầu (Initial Margin): Số tiền cần để mở vị thế.
- Ký quỹ duy trì (Maintenance Margin): Số tiền tối thiểu để duy trì vị thế.
- Mở vị thế: Mua (long) hoặc bán (short) hợp đồng tương lai.
- Theo dõi giá: Giá hợp đồng biến động theo giá tài sản cơ sở, với lợi nhuận/lỗ được cập nhật hàng ngày.
- Đóng vị thế: Đóng vị thế trước ngày đáo hạn bằng giao dịch ngược lại hoặc chờ đến khi hợp đồng đáo hạn.
Ví dụ: Giả sử bạn giao dịch hợp đồng tương lai vàng trên sàn CME. Một hợp đồng tương lai vàng tiêu chuẩn tương ứng với 100 ounce vàng. Nếu giá vàng hiện tại là 1.800 USD/ounce, giá trị hợp đồng là 180.000 USD. Bạn chỉ cần ký quỹ 10% (18.000 USD) để tham gia.
- Nếu giá vàng tăng lên 1.900 USD/ounce, bạn kiếm lợi nhuận 100 USD/ounce x 100 ounce = 10.000 USD.
- Nếu giá giảm xuống 1.700 USD/ounce, bạn lỗ 10.000 USD.
5. Lợi ích của giao dịch Future
Giao dịch Future thu hút đông đảo nhà đầu tư và nhà giao dịch bởi những lợi ích đáng kể:
- Đòn bẩy cao: Đòn bẩy (leverage) là đặc điểm nổi bật nhất và cũng là con dao hai lưỡi của giao dịch Future. Bạn chỉ cần đặt cọc một khoản tiền nhỏ, gọi là ký quỹ (margin), để kiểm soát một hợp đồng có giá trị lớn hơn rất nhiều. Tỷ lệ đòn bẩy có thể lên tới 1:50, 1:100 hoặc thậm chí cao hơn. Điều này khuếch đại cả tiềm năng lợi nhuận và rủi ro thua lỗ.
- Tiềm năng lợi nhuận từ cả hai chiều thị trường: Bạn có thể kiếm lời khi giá tăng (bằng cách mua – long) hoặc khi giá giảm (bằng cách bán khống – short). Điều này mang lại sự linh hoạt cao trong giao dịch bất kể xu hướng thị trường.
- Đa dạng hóa danh mục: Hợp đồng Future cho phép giao dịch trên nhiều loại tài sản khác nhau trên toàn cầu (chỉ số, hàng hóa, tiền tệ…), giúp nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục đầu tư và tiếp cận các thị trường mà có thể khó tiếp cận trực tiếp.
- Tính thanh khoản cao: Các hợp đồng Future phổ biến thường có khối lượng giao dịch rất lớn, đảm bảo bạn có thể dễ dàng mua bán mà không ảnh hưởng đáng kể đến giá thị trường.
- Minh bạch và được quy định: Giao dịch Future diễn ra trên các sàn tập trung, được quy định và giám sát chặt chẽ, mang lại mức độ minh bạch và an toàn cao hơn so với các thị trường phi tập trung (OTC).
- Chi phí giao dịch thường thấp hơn: Phí giao dịch (commission) trên thị trường Future thường cạnh tranh và thấp hơn so với giao dịch các tài sản cơ sở tương đương.
6. Rủi ro khi giao dịch Future
Bên cạnh những lợi ích hấp dẫn, giao dịch Future cũng tiềm ẩn những rủi ro rất lớn mà bạn cần hiểu rõ trước khi tham gia:
- Rủi ro đòn bẩy (Leverage Risk): Đây là rủi ro lớn nhất. Đòn bẩy khuếch đại cả lợi nhuận và thua lỗ. Một biến động giá nhỏ không theo kỳ vọng có thể nhanh chóng làm bay hơi toàn bộ vốn ký quỹ của bạn, hoặc thậm chí khiến bạn nợ thêm tiền sàn giao dịch (trong trường hợp thị trường biến động cực mạnh và lệnh cắt lỗ không kịp thực hiện).
- Rủi ro ký quỹ (Margin Risk) & lệnh gọi ký quỹ (Margin Call): Khi giá đi ngược lại vị thế của bạn, khoản lỗ sẽ làm giảm mức ký quỹ ban đầu. Nếu mức ký quỹ của bạn giảm xuống dưới một ngưỡng nhất định (Maintenance Margin), sàn giao dịch sẽ yêu cầu bạn nạp thêm tiền vào tài khoản để đưa mức ký quỹ trở lại yêu cầu (Margin Call). Nếu bạn không thể bổ sung kịp thời, sàn giao dịch có quyền tự động thanh lý (đóng) vị thế của bạn với giá thị trường hiện tại để hạn chế rủi ro cho cả bạn và sàn. Điều này thường dẫn đến thua lỗ đáng kể.
- Rủi ro thị trường (Market Risk): Giá của tài sản cơ sở có thể biến động mạnh do các yếu tố kinh tế, chính trị, tin tức, sự kiện bất ngờ… gây ra thua lỗ nhanh chóng.
- Rủi ro thanh khoản: Mặc dù các hợp đồng phổ biến có thanh khoản cao, nhưng một số hợp đồng ít được giao dịch hơn có thể gặp vấn đề về thanh khoản, khiến việc đóng vị thế khó khăn hơn và có thể phải chấp nhận mức giá không như mong muốn.
- Rủi ro đáo hạn: Nếu bạn giữ vị thế đến ngày đáo hạn mà không đóng, hợp đồng sẽ được thanh toán theo quy định của sàn. Đối với hợp đồng thanh toán tiền mặt, bạn sẽ nhận hoặc trả lãi/lỗ ròng. Đối với hợp đồng giao nhận vật chất (ít phổ biến với nhà đầu tư cá nhân), bạn sẽ phải có nghĩa vụ nhận hoặc giao tài sản cơ sở, điều này rất phức tạp và tốn kém. Do đó, hầu hết nhà giao dịch đầu cơ sẽ đóng vị thế trước ngày đáo hạn.
- Rủi ro từ sàn giao dịch: Dù được quy định, vẫn có rủi ro về sự ổn định của nền tảng giao dịch, lỗi hệ thống, hoặc thậm chí rủi ro từ chính sàn giao dịch (đặc biệt với các sàn tiền điện tử chưa được quy định chặt chẽ).
Lưu ý quan trọng: Do tính chất đòn bẩy cao, giao dịch Future không phù hợp với tất cả mọi người, đặc biệt là những người có khả năng chấp nhận rủi ro thấp hoặc chưa có kiến thức và kinh nghiệm đầy đủ. Luôn chỉ sử dụng số vốn mà bạn sẵn sàng mất khi tham gia thị trường này.
7. Hướng dẫn giao dịch Future cho người mới
Nếu bạn cảm thấy chơi Future phù hợp với mục tiêu đầu tư và khả năng chấp nhận rủi ro của mình, đây là các bước bạn có thể tham khảo để bắt đầu:
- Trang bị kiến thức: Đừng bao giờ giao dịch bằng tiền thật trước khi bạn thực sự hiểu rõ về hợp đồng Future, cơ chế hoạt động, các loại rủi ro, và cách quản lý chúng.
- Chọn sàn giao dịch uy tín: Tìm hiểu kỹ về các sàn giao dịch Future có giấy phép hoạt động và được quy định. Đối với các hợp đồng Future truyền thống (chỉ số, hàng hóa), các sàn lớn như CME, ICE là lựa chọn hàng đầu. Đối với Future tiền điện tử, cân nhắc chơi trên Binance Futures.
- Mở tài khoản giao dịch: Thực hiện các thủ tục đăng ký và xác minh danh tính theo yêu cầu của sàn.
- Tìm hiểu nền tảng giao dịch & các loại hợp đồng: Làm quen với giao diện, các công cụ phân tích, cách đặt lệnh (lệnh thị trường, lệnh giới hạn, lệnh cắt lỗ…). Tìm hiểu chi tiết về hợp đồng Future bạn muốn giao dịch (ký hiệu, kích thước hợp đồng, giá trị điểm, ngày đáo hạn, yêu cầu ký quỹ…).
- Xây dựng chiến lược giao dịch & quản lý rủi ro: Đây là bước quan trọng nhất. Xác định rõ chiến lược giao dịch của bạn (phân tích kỹ thuật, phân tích cơ bản…). Luôn luôn sử dụng lệnh cắt lỗ (stop-loss order) để hạn chế thua lỗ tối đa trong trường hợp thị trường đi ngược lại dự đoán. Xác định tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận chấp nhận được cho mỗi giao dịch.
- Bắt đầu với tài khoản Demo: Hầu hết các sàn giao dịch đều cung cấp tài khoản giao dịch thử nghiệm (demo account) với tiền ảo. Hãy tận dụng tối đa tài khoản này để làm quen với nền tảng, thử nghiệm chiến lược và cảm nhận biến động thị trường mà không mạo hiểm tiền thật.
- Bắt đầu với số vốn nhỏ: Khi chuyển sang giao dịch bằng tiền thật, hãy bắt đầu từ giao dịch nhỏ nhất có thể và tăng dần khi bạn đã tích lũy đủ kinh nghiệm và sự tự tin.
8. Ví dụ cách chơi Future trên sàn Binance
Binance Futures cho phép giao dịch các hợp đồng tương lai vĩnh cửu (Perpetual Futures) và hợp đồng tương lai có kỳ hạn (Delivery Futures) trên nhiều loại tiền điện tử. Hợp đồng vĩnh cửu phổ biến hơn vì không có ngày đáo hạn cố định, thay vào đó sử dụng cơ chế Phí Funding (Funding Rate) để neo giá hợp đồng sát với giá thị trường giao ngay.
Dưới đây là các bước cơ bản để thực hiện một giao dịch Future trên Binance Futures (phiên bản giao diện web, có thể hơi khác trên ứng dụng di động):
Bước 1: Chuẩn bị tài khoản Binance Futures
- Đăng nhập hoặc đăng ký tài khoản Binance: Nếu chưa có, bạn cần tạo một tài khoản Binance và hoàn tất quy trình xác minh danh tính (KYC).
- Mở tài khoản Binance Futures: Sau khi đăng nhập, tìm đến mục “Derivatives” (Phái sinh) trên menu và chọn “USDⓈ-M Futures” (phổ biến hơn, sử dụng stablecoin như USDT/BUSD làm tài sản ký quỹ) hoặc “COIN-M Futures” (sử dụng tiền điện tử như BTC/ETH làm tài sản ký quỹ). Bạn sẽ cần chấp nhận các điều khoản và điều kiện để kích hoạt tài khoản Futures của mình.
Bước 2: Chuyển tiền vào ví Futures
- Bạn cần có tiền trong ví Futures để giao dịch. Từ ví Spot (Giao ngay) hoặc ví Funding của mình, bạn chọn loại tiền (ví dụ: USDT), nhập số lượng và chuyển sang ví USDⓈ-M Futures (hoặc COIN-M Futures tùy loại hợp đồng bạn chọn).
Bước 3: Chọn cặp giao dịch và tùy chỉnh cài đặt
- Chọn cặp giao dịch: Ở góc trên cùng bên trái của giao diện Binance Futures, bạn click vào cặp giao dịch hiện tại (ví dụ: BTCUSDT Perpetual) để mở danh sách và tìm kiếm cặp tiền điện tử bạn muốn giao dịch (ví dụ: ETHUSDT, BNBUSDT…).
- Chọn loại ký quỹ (Margin Mode):
- Cross Margin (Ký quỹ chéo): Toàn bộ số dư trong ví USDⓈ-M Futures của bạn được sử dụng làm ký quỹ cho tất cả các vị thế mở. Rủi ro thanh lý cao hơn vì lỗ từ một vị thế có thể ảnh hưởng đến các vị thế khác, nhưng cũng cho phép duy trì vị thế lâu hơn trong biến động nhỏ.
- Isolated Margin (Ký quỹ riêng biệt): Chỉ một phần ký quỹ được chỉ định cho mỗi vị thế riêng lẻ. Rủi ro thanh lý chỉ giới hạn ở số tiền ký quỹ đã cấp phát cho vị thế đó. Đây là lựa chọn thường được khuyên dùng cho người mới để kiểm soát rủi ro tốt hơn.
- Chọn chế độ phù hợp và điều chỉnh cho từng cặp giao dịch.
- Điều chỉnh đòn bẩy (Leverage):
- Ngay bên cạnh loại ký quỹ, bạn sẽ thấy biểu tượng điều chỉnh đòn bẩy (ví dụ: 20x). Click vào đó để chọn mức đòn bẩy mong muốn. Binance Futures cho phép đòn bẩy rất cao (có thể lên tới 125x cho một số cặp), nhưng tôi đặc biệt khuyên bạn nên bắt đầu với đòn bẩy rất thấp (ví dụ: 5x hoặc dưới 10x) cho đến khi bạn hoàn toàn thành thạo. Đòn bẩy càng cao, rủi ro thanh lý càng lớn và nhanh chóng.
- Xác nhận mức đòn bẩy đã chọn.
Bước 4: Phân tích thị trường và xác định hướng giao dịch
- Sử dụng biểu đồ giá, các chỉ báo phân tích kỹ thuật và các thông tin thị trường khác để đưa ra quyết định nên Mua (Long – kỳ vọng giá tăng) hay Bán (Short – kỳ vọng giá giảm).
Bước 5: Đặt lệnh giao dịch
Tại bảng đặt lệnh ở bên phải màn hình:
- Chọn loại lệnh (Order Type):
- Limit Order (Lệnh giới hạn): Đặt lệnh mua hoặc bán ở một mức giá cụ thể mà bạn mong muốn. Lệnh chỉ khớp khi giá thị trường đạt hoặc tốt hơn mức giá này.
- Market Order (Lệnh thị trường): Mua hoặc bán ngay lập tức với giá tốt nhất đang có trên thị trường. Lệnh này khớp nhanh nhưng giá có thể không chính xác như mong muốn, đặc biệt trong thị trường biến động mạnh.
- Còn nhiều loại lệnh nâng cao khác như Stop-Limit, Take Profit Limit, Stop Market, Trailing Stop…, nhưng bạn có thể bắt đầu với Limit và Market.
- Chọn mua/long (buy/Long) hoặc bán/short (sell/short): Quyết định bạn sẽ mở vị thế mua (nếu kỳ vọng giá tăng) hay bán (nếu kỳ vọng giá giảm).
- Nhập số lượng hợp đồng/giá trị (Amount/Size): Nhập số lượng tiền điện tử (ví dụ: BTC) hoặc giá trị bằng USDT mà bạn muốn giao dịch. Bạn có thể dùng thanh trượt phía dưới để chọn tỷ lệ phần trăm vốn ký quỹ muốn sử dụng cho lệnh này.
- Cài Đặt lệnh cắt lỗ (Stop Loss) và chốt Lời (Take Profit):
- Ngay trong bảng đặt lệnh hoặc sau khi vị thế được mở, bạn nên thiết lập lệnh Stop Loss (SL) và Take Profit (TP). Lệnh SL giúp tự động đóng vị thế khi lỗ đạt đến một ngưỡng nhất định, giới hạn khoản thua lỗ tối đa của bạn. Lệnh TP giúp tự động đóng vị thế khi lãi đạt mục tiêu mong muốn.
- Ví dụ: Nếu bạn Long BTC ở $60,000, bạn có thể đặt SL ở $59,000 và TP ở $62,000.
- Xem lại chi tiết lệnh: Kiểm tra lại giá, số lượng, loại lệnh, đòn bẩy trước khi xác nhận.
- Đặt lệnh: Nhấn nút “Buy/Long” hoặc “Sell/Short”. Lệnh của bạn sẽ xuất hiện trong mục “Open Orders” (Lệnh mở) nếu đó là lệnh Limit chưa khớp, hoặc ngay lập tức xuất hiện trong mục “Positions” (Vị thế) nếu là lệnh Market hoặc lệnh Limit đã khớp.
Bước 6: Theo dõi và quản lý vị thế
- Mục Positions (Vị thế): Tại đây, bạn sẽ thấy các vị thế đang mở của mình, bao gồm:
- Size: Số lượng hợp đồng bạn đang nắm giữ.
- Entry Price: Giá trung bình bạn mở vị thế.
- Mark Price: Giá thị trường hiện tại được sàn sử dụng để tính toán PnL và nguy cơ thanh lý (giá này khác với Last Price – giá khớp lệnh gần nhất, nhằm tránh thao túng giá).
- Liquidation Price: Mức giá mà tại đó vị thế của bạn sẽ bị tự động thanh lý nếu giá Mark Price chạm tới. Mức giá này phụ thuộc vào đòn bẩy và ký quỹ của bạn.
- Margin Ratio: Tỷ lệ ký quỹ duy trì so với yêu cầu. Tỷ lệ này càng cao càng gần đến nguy cơ thanh lý.
- PnL (Profit and Loss): Lãi/lỗ chưa thực hiện của vị thế của bạn theo thời gian thực.
- Funding Rate / Countdown: Thời gian đếm ngược và tỷ lệ Phí Funding tiếp theo. Phí Funding được trao đổi giữa phe Long và Short mỗi 8 tiếng (thường là vậy), tùy thuộc vào sự chênh lệch giữa giá hợp đồng Future và giá giao ngay.
- Thêm ký quỹ (Add Margin): Nếu Margin Ratio của bạn tăng lên và bạn muốn giảm nguy cơ thanh lý, bạn có thể nạp thêm tiền vào vị thế (chỉ áp dụng với Isolated Margin) để tăng mức ký quỹ và hạ thấp giá thanh lý.
- Đóng vị thế (Close Position): Khi muốn thoát khỏi giao dịch, bạn có thể đóng vị thế của mình. Bạn có thể đóng toàn bộ hoặc chỉ một phần vị thế. Thường có các tùy chọn đóng bằng lệnh Market (khớp ngay) hoặc lệnh Limit (đóng ở giá mong muốn).
Ví dụ minh họa đơn giản:
Bạn phân tích và tin rằng giá ETH sẽ tăng.
- Bạn chuyển 100 USDT vào ví USDⓈ-M Futures.
- Bạn chọn cặp ETHUSDT Perpetual.
- Bạn đặt chế độ Isolated Margin và chọn đòn bẩy 10x.
- Giá ETH hiện tại là $3,000. Bạn quyết định Mua (Long) 0.1 ETH.
- Với đòn bẩy 10x, giá trị vị thế là 0.1 ETH * $3,000 = $300. Ký quỹ ban đầu bạn cần là khoảng $300 / 10 = $30 (cộng thêm phí). Số ký quỹ còn lại trong ví ($100 – $30 = $70) có thể dùng để chống lại thua lỗ hoặc mở các vị thế khác (nếu dùng Cross Margin).
- Bạn đặt lệnh Limit Mua 0.1 ETH ở giá $3,000. Lệnh được khớp.
- Bạn thấy vị thế Long 0.1 ETH xuất hiện trong mục Positions. Bạn đặt Stop Loss ở $2,950 và Take Profit ở $3,150.
- Nếu giá ETH tăng lên $3,100, PnL của bạn sẽ là khoảng ($3,100 – $3,000) * 0.1 ETH = $10.
- Nếu giá ETH giảm xuống $2,950, lệnh Stop Loss của bạn sẽ khớp, bạn lỗ khoảng ($3,000 – $2,950) * 0.1 ETH = $5 (cộng thêm phí). Đây là cách bạn giới hạn thua lỗ.
- Nếu giá ETH tiếp tục giảm mạnh và chạm đến mức giá Thanh Lý (Liquidation Price) của bạn (được hiển thị trên giao diện), vị thế của bạn sẽ bị tự động đóng và bạn sẽ mất gần như toàn bộ hoặc toàn bộ số ký quỹ đã cấp cho vị thế đó.
9. Kết luận
Giao dịch Future mang lại cơ hội sinh lời lớn nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro cao. Với các đặc điểm như đòn bẩy, giao dịch hai chiều, thanh khoản cao và sự đa dạng của tài sản cơ sở, futures thu hút nhiều nhà đầu tư, nhưng đòi hỏi kiến thức và kỷ luật. Để thành công, bạn cần trang bị kiến thức, xây dựng chiến lược và quản lý rủi ro hiệu quả. Nếu bạn đang cân nhắc tham gia, hãy bắt đầu từ việc học hỏi và thực hành trên tài khoản demo.
